Każdy ogród wymaga pracy i nie jest ważne, jakich jest on rozmiarów. Liczy się końcowy efekt. Jeśli ogród źle zaplanujemy pod kątem doboru gatunkowego, w niedalekiej przyszłości może się okazać, że zostaniemy na własne życzenie niewolnikami własnego ogrodu. Ominąć tą pułapkę można, raz odpowiednio planując dobór gatunkowy roślin do warunków środowiska. Dwa, dobierać takie rośliny, które będą w stanie poradzić sobie przez dłuższy czas bez naszej pomocy, nie tracąc nic ze swojej urody. Trzy, sadzić od razu większe krzewy i drzewa, przy czym zaoszczędzimy sobie czasu na czekanie na oczekiwany efekt oraz walką z chwastami. Ważne jest również, aby rośliny dobierać odpowiednio do miejsca pamiętając, aby sadzić w odpowiedniej rozstawie, gdyż po kilku latach małe rośliny mogą się na tyle rozrosnąć, że zagłuszą wszystko w koło oraz o docelowej wielkości. Jest to istotne zwłaszcza przy doborze drzew, kiedy ze względu na ze posadzenie są okaleczane przez niewłaściwe cięcie i tracą przez to swój pokrój oraz urok.
Czym zatem kierować się przy doborze roślin? Najlepiej dobierać gatunki rodzime i te, które naturalnie rosną w otaczającym nas krajobrazie. Zwodnicze może być zaglądanie do ogrodu sąsiada i bezrefleksyjne powielanie tego, co się u niego znajduje. Z zewnątrz widać tylko piękny krzew, bylinę czy trawę, ale nie do końca wiemy, jaką glebę ma sadzonka lub warunki wilgotnościowe. Jak duże może być nasze zaskoczenie, nawet tedy kiedy pobierzemy sadzonkę z takiej ładnej rośliny i nic nam nie wyjdzie.
Z tego względu poniżej prezentuję listę pewniaków, roślin nie do zdarcia, które powinny znaleźć się w każdym ogrodzie. Klucz jaki przyjąłem w trakcie selekcji roślin była duża odporność na susze, zanieczyszczenia, niskie temperatury oraz żywotność.
W śród drzew najlepiej spisują się:
- brzozy brodawkowate, przy czym odmiany szlachetne np ‚Golnden Cloud’ o żółtych liściach, ‚Laciniata’ o mocno powcinanej blaszce liściowej czy ‚Purpurea” o purpurowych liściach rosną delikatnie wolniej od naturalnego odpowiednika. Przy czym są tak samo odporne na susze, warunki miejskie i niskie temperatury.
- głóg pośredni, który może być w zależności od tego jak jest prowadzony wysokim krzewem lub niskim drzewem dorastającym do ok 6 m wysokości. Dobrze znosi warunki miejskie. Ozdobna jest z kolorowych kwiatów, które kwitną na biało, różowo lub czerwono oraz z czerwonych owoców.
- świdosliwa lamracka to kolejny wysoki krzew lub niskie drzewo, które osiąga 3 – 4 m wysokości. Zachwyca pięknymi białymi kwiatami, które pojawiają się obficie późną wiosną, a z których rodzą się jadalne owoce. Jesienią przebarwia się intensywnie na kolor czerwony. Najefektowniej prezentują się sadzonki wielopniowe z wysoko prowadzoną koroną.
- jabłoń purpurowa to kolejne niskie drzewo o kulistej koronie. Ozdobne jest z kwiatów pojawiających się wczesną wiosną oraz czerwonych owoców, które zdobią roślinę do późnej jesieni.
- klony jesionolistny i tatarski
- miłorząb japoński piękne drzewo o powolnym wzroście. Bardzo tolerancyjne względem niekorzystnych warunków środowiskowych. Jesienią liście przebarwiają się na intensywny żółty kolor.
- morwa biała średniej wysokości drzewo dorastające do 15 m wysokości. Odpowiednio prowadzone nadaje się na żywopłoty. Stosowana jest jako roślina lecznicza.
- klon platan duże drzewo dorastające do 35 m wysokości przeznaczone jako solitera do dużych ogrodów i parków. Ma niezwykle ozdobną korę oraz błyszczące liście. Drzewo jest odporne na susze, miejskie zanieczyszczenia.
- grusza polna jest długowiecznym, malowniczym i wysokim drzewem (15 – 20 m wysokości). Najefektowniej wygląda podczas wiosennego kwitnienia i w jesiennej szacie kolorystycznej. Nadaje się do założeń krajobrazowych. Natomiast niższa grusza drobnoowocowa ‚Chanticleer’ przeznaczona jest do ogrodów przydomowych.
W śród krzewów najlepiej w ciężkich warunkach poradzą sobie:
- lilak pospolity, który można prowadzić w formie niewielkiego drzewa lub wysokiego krzewu. Jest najbardziej charakterystycznym krzewem przewijającym się w krajobrazie w okresie maja kiedy kwitnie. Krzew jest odporny na suszę.
- berberysy – kuliste, cierniste krzewy dorastające do 2 m wysokości, ozdobne z kwiatostanów oraz owoców pozostających na krzewie w czasie zimy. Stanowi bezpieczną przystań dla ptaków. Krzewy udają się na najsłabszych glebach i są odporne na susze.
- pigwowiec pośredni jest niskim krzewem o kwiatach w rożnych odcieniach czerwieni, które pojawiają się wczesną wiosną przed wypuszczeniem liści. Jesienią pojawiają się żółte dekoracyjne owoce, które nadają się na nalewki. Krzew jest bardzo tolerancyjny i żywotny.
- aronia śliwolistna kolejne krzew owocowy, którego owoce nadają się na przetwory oraz nalewki. W maju pokrywa się białymi kwiatami, a jesienią czarne owoce są bardzo ładnie wyeksponowane na żółtym tle liści. Krzew jest odporny na szkodniki i tolerancyjny.
- spośród róż na trudne warunki polecane są róże pomarszczona i gęstokolczasta, które wytrzymują susze oraz są tolerancyjne na słabe warunki glebowe. Ozdobą są kwiaty oraz czerwone owoce jesienną porą.
- dereń biały jest krzewem odpornym na środowisko miejskie. Dobrze znosi słabe gleby oraz wysokie mrozy. Ozdobny jest z dwubarwnych liści oraz czerwoną korą. W czasie jesieni krzew się intensywnie przebarwia.
- na żywopłoty formowane spokojnie można sadzić karaganę syberyjską oraz ligustra pośredniego. Krzewy te są niezwykle odporne na warunki miejskie, choroby, susze, słabą glebę i niskie temperatury.
- do niezwykle odpornych krzewów zalicza się praktycznie cała rodzina tawuł, a przede wszystkim van Houtte’a i szara. Rośliny są odporne na susze, niskie temperatury i tolerują słabe ziemie. Pięknie i bardzo intensywnie kwitną na biało w maju.
Pośród pnączy wyróżniają się przede wszystkim:
- winorośl pachnąca, która jest staromodnym gatunkiem odmiany winorośli ozdobnej. Wypuszcza drobne miododajne kwiaty o o niezwykłym zapachu. Jest odporne na susze i mrozy.
- dławisz okrągłolistny jest pnączem o bujnym wzroście dorastającym do 12 m wysokości. Jesnienią przebarwia sie na żółto. Znosi dobrze warunki miejskie i jest niewybredny pod względem gleby. Ma także dużą mrozoodporność.
- bluszcz pięciolistkowy
- bluszcz pospolity
- rdestówka Auberta
